استانداردهای اندازه گیری

 1 .استاندارد اندازه گیری- etalon , Standard -سنجه ی ماده  ، دستگاه اندازه گیری ، ماده ی مرجع یا سیستم اندازه گیری که هدف آن تعریف ، تحقق ، ابقا یا باز تولید یکای یک کمیت یا مقداری یا مقادیری از آن است که بعنوان مرجع به کار گرفته می شود.

مثال : الف- استانداردجرم یک کیلو گرمی : 1kg

ب- مقاومت استاندارد صد اهمی : 100Ω

ج- آمپرسنج استاندارد-استاندارد بسامد سزیم -الکترود هیدروژنی استاندارد و محلول استاندارد کورتیزول در سرم انسانی با غلظت گواهی شده

 به مجموعه ایی از نسخه های مادی با دستگاه های اندازه گیری مشابه که بکارگیری ترکیبی آنها استانداردی را حاصل می کند استاندارد جمعی می گویند.

به مجموعه ای از استانداردها با مقادیر منتخب که به تنهایی یا به صورت ترکیبی ، یک سری از مقادیر کمیت های هم جنس را حاصل می کند استاندارد گروهی می گویند.

استاندارد بین المللی -اندازه گیری- measurement  International Standardاستانداردی کهدر توافقبین المللی به عنوان مبنا برای کمیتی به رسمیت شناخته می شود تا برای مشخص شدن مقادیر سایر استاندارد های کمیت مورد نظر در سطح جهانی به کار گرفته شود.

استاندارد ملی - اندازه گیری( Standard ) measurement  nationalاستانداردی که در یک تصمیم گیری ملی به عنوان مبنا برای کمیتی به رسمیت شناخته می شود تا برای مشخص شدن مقادیر سایر استاندارد های کمیت مورد نظر در سطح کشور به کار گرفته شود. primary Standard

اولیه استاندارد-استانداردی که معلوم شده است یا عموما" تصدیق می شود که باالترین کیفیت اندازه شناختی را دارد و مقدار آن بدون مقایسه با سایر استانداردهای همان کیفیت پذیرفته می شود.

مفهوم استاندارد اولیه برای کمیت های اصلی و کمیت های فرعی به یک اندازه معتبر است

. Secondary Standard ثانویه استاندارد- استانداردی که مقدار آن در مقایسه با استاندارد اولیه ی همان کیت مشخص می شود.

 Reference Standard مرجع استاندارد-استانداردی که عموما" باالترین کیفیت اندازه شناختی را در یک مکان معین یا یک سازمان معین دارد و اندازه گیری از آن ناشی می شود.

استاندارد کاری- Standard Workingاستانداردی که به روال عادی برای کالیبره کردن یا بررسی سنجه های مادی ، دستگاههای اندازه گیری یا مواد مرجع به کار می رود.

استاندارد کاری معموال" با استاندارد مرجع کالیبره می شود.

اندازه گیری measurement مجموعه عملیاتی به منظور تعیین مقدار یک کمیت

عملیات ممکن است به صورت خودکار انجام شود.

اندازه شناسی- metrology اندازه گیری اندازه شناسی نماد جنبه های عملی و نظری مربوط به امدازه گیری را با هر عدم قطعیت و در هر زمینه علمی و فنی که واقع می شوند ، در بر دارد. method of measurement گیری اندازه روش - عملیاتی پیاپی با ترتیب منطقی برای انجام اندازه گیری ها که به صورت کلی شرح داده می شود.

روند اندازه گیری procedure measurement مجموعه عملیاتی که برای انجام اندازه گیری های ویژه ، مطابق با روش معین ، به طور مشخص شرح داده می شود.

روند اندازه گیری معموال" در مدرکی ثبت می شود که کاه به همین مدرک روند اندازه گیری )یا روش اندازه گیری ( می گویند و معموال" از جزییات کافی برخوردار است تا کاربر بتوتند بدون نیاز به اطالعات دیگر اندازه گیری را انجام دهد.

سیگنال اندازه گیری signal measurement کمیتی که نمایانگر اندازه ده بوده و عمال" به آن وابسته است.

مثال : سیگنال الکتریکی خروجی یک مبدل الکتریکی فشار

در یک سیستم اندازه گیری ممکن است سیگنال ورودی را عامل تحریک و سیگنال خروجی را "پاسخ" بنامند. result of a measurement گیری اندازه نتیجه - مقدار نسبت داده شده به اندازه ده که از راه اندازه گیری به دست می آیند.

در ارائه هر نتیجه باید به وضوح مشخص شود که این نتیجه : ü یک نشاندهی ü نتیجه تصیح نشده ü نتیجه تصیح شده و یا میانگین چندین مقدار است.

بیان کامل نتیجه هر اندازه گیری اطالعاتی درباره ی عدم قطعیت اندازه گیری در بردارد. indication (of a measuring instrument) ) گیری اندازه دستگاه )نشاندهی - مقدار یک کمیت که بوسیله ی دستگاه اندازه گیری نشان داده می شود.

مقدار خوانده شده از روی نمایشگر ، یعنی نشاندهی مستقیم ، باید در ثابت دستگاه ضرب شود تا نشاندهی بدست آید.

کمیت ممکن است همان اندازه ده ،سیگنال اندازه گیری ، یا کمیت دیگری باشد که در محاسبه مقدار اندازه ده بکار می رود. یادآوری 3: برای سنجه مادی نشاندهی همان مقدار نسبت داده شده به آن است. - نتیجه تصحیح نشده result uncorrected نتیجه یک اندازه گیری ، پیش از تصحیح آن برای خطای سیستماتیک - نتیجه تصحیح شدهresult corrected نتیجه یک اندازه گیری ، پس از تصحیح آن برای خطای سیستماتیک correction تصحیح - مقداری که برای جبران خطای سیستماتیک به صورت جبری به نتیجه تصحیح نشدهی اندازه گیری اضافه می شود. - دستگاه اندازه گیری instrument measuring وسیله ای که به تنهایی یا همراه با وسایل تکمیلی برای اندازه گیری به کار می رود. material measure مادی سنجه - وسیله ای که ،همواره در زمان بکارگیری آن ، یک یا چند مقدار معلوم از کمیتی معین را ایجاد یا ارئه می کند

. مثال: أ( وزنه ب( پیمانه حجم )یا ظرفیت های مختلف ،

مدرج شده یا مدرج نشده

 ( ج( مقاموت الکتریکی استاندارد د( بلوک سنجه ه( مولد سیگنال استاندارد و( ماده ی مرجع - سیستم اندازه گیریsystem measuring مجموعه کاملی از دستگاههای اندازه گیری و تجهیزات دیگر که برای انجام اندازه گیری های مشخص مونتاژمی شوند.

مثال:

اسبابی برای اندازه گیری رسانایی مواد نیمه رسانا

اسبابی برای کالیبراسیون دماسنج های پزشکی

سیستم ممکن است شامل سنجه های مادی و معرف های شیمیایی باشد.

سیستم اندازه گیری را که بطور دائم نصب می شود تاسیسات اندازه گیری گویند.

scale (of a measuring instrument) ) گیری اندازه دستگاه ) بندی درجه - مجموعه مرتبی از نشانه ها ، همراه با اعداد متناظر که قسمتی از وسیله نمایشگر دستگاه اندازه گیری را تشکیل می دهد

. به هر نشانه یک نشانه درجه بندی گویند. adjustment (of a measuring instrument) ) گیری اندازه دستگاه ) تنظیم  عملی که دستگاه اندازه گیری را در وضعیت کارکرد مناسب برای استفاده قرار می دهند

تنظیم ممکن است خودکار باشد یا نیمه خودکار و یا دستی - تنظیم )دستگاه اندازه گیری ( به وسیله کاربر measuring a of (useradjustment instrument) تنظیمی که فقط با به کار گیری آن که در دسترس کاربر است انجام می شود. sensitivity حساسیت - نسبت تغییرات پاسخ دستگاه اندازه گیری به تغییرات متناظرر در عامل تحریک

حساسیت ممکن است به علت عامل تحریک بستگی داشته باشد. calibration کالیبراسیون - مجموعه عمالتی که تحت شرایط مشخص میان نشاندهی یک دستگاه یا سیستم اندازه گیری ، با مقدار یک سنجه ی مادی یا ماده ی مرجع ، و مقدار متناظر آن که از استانداردهای اندازه گیری حاصل می شود رایطه یی برقرار می کند.

با کالیبراسیون ممکن است خواص اندازه شناختی دیگری نظیر اثر کمیت های تاثیر گذار نیز تعیین شود.

نتیجه کالیبراسیون ممکن است درمدرکی ثبت شود که گاه آن را گواهی نامه ی کالیبراسیون یا گزارش کالیبراسیون می نامند.

هدف کالیبراسیون :

-اطمینان حاصل کردن از دقت و درستی وسیله اندازه گیری با توجه به شاخص ها و معیارهای مشخص شده و تعیین شده

-تعیین خواص اندازه شناسی

واژهایی که در فارسی معادل کالیبراسیون می باشند:

-واسنجی

-برسنجی

 

برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
شرکت پترو فرهان گستر جنوب واردکننده برند‌های مطرح تجهیزات جوشکاری و بازرسی فنی و NDT از سراسر دنیا
برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش با واحد فروش تماس حاصل فرمائید.

02165565901